Kamienica przy ul. Armii Krajowej 1 w Kłodzku

---

Historia

Kamienica to zabytek z niezwykłą historią, która sięga 1611 roku. W ciągu lat doświadczyła ona wielu zmian.

W późniejszym okresie budynek przeszedł całkowitą przebudowę, co znacząco wpłynęło na jego aktualny wygląd.

Warto zaznaczyć, że decYZja wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 30 listopada 1984 roku przyczyniła się do jej ochrony, ponieważ kamienica została wpisana do rejestru zabytków.

Architektura

Kamienica, o której mowa, wyróżnia się trzema kondygnacjami, nie uwzględniając szczytu budynku. Jej elewacja zachwyca trójosiowym układem, co oznacza, że mamy tutaj trzy piony okien, które nadają mu harmonijny wygląd. Portal wchodzący do budynku jest w stylu renesansowym, składającym się z graniastych, boniowanych ościeży, które przyciągają wzrok swoją kunsztownością. Na prostych, pionowo żłobkowanych impostach osadzona jest grubo cięta boniowana archiwolta, której niepodważalnym atutem jest brak profilu na prostokątnym tle, które jest delikatnie wysunięte przed linię ściany. W kluczu znajduje się zamożny kartusz, który wzbogaca całą kompozycję.

Między łukiem a bocznymi krawędziami ramy, każdego boku, umieszczone są po jednym wypukło rzeźbionym masce i parze owocowych girland, co podkreśla bogactwo stylowe tej budowli. Nad wąskim architrawem, który został drobno profilowany, przebiega gładki fryz z wydatnym napisem: VITA BREVIS HOMINUM VARIIS OBNOXIA CURIS. MANE VIRET. LANGUET VESPERE. NOCTE CADIT. QUOD PIA FATA VOLUNT. HOMINUM NON INVIDAT OLLEN VOTA. SIT IN VOTIS. QUOD PIA FATA VOLUNT. Po poprawieniu pierwotnych błędów kamieniarza na „non invida tollent”, napis ten w polskim języku brzmi: „Krótki jest żywot człowieczy i różnym troskom podległy. Rankiem rozkwita, wieczorem słabnie, nocą zachodzi. Czego chcą losy pobożne, to skreśli ludzkie życzenia. Niech tedy będzie w życzeniach, czego chcą losy pobożne”. Oprócz tego, datę „1611” oraz godło domowe (gmerk) z literami „C.G.” można dostrzec w tej bogatej ornamentyce. W tympanonie, jako plejada detali, odnajdujemy wypukło rzeźbioną postać św. Krzysztofa, co nadaje całości głębi duchowej.

Narożnik budynku, znajdujący się od strony ulicy Spadzistej, jest sfazowany do poziomu parapetów okiennych pierwszego piętra. W miejscu tym wzniesiono toskańską kolumnę, która osadzona jest na niskim postumencie. Na kolumnie widnieje naturalnej wielkości rzeźba św. Wacława, który ubrany jest w zbroję rzymską, dzierżąc włócznię w lewej ręce. Rycerz przystanął na leżącym lwie, podpierając się prawą ręką na tarczy zdobionej dwugłowym orłem habsburskim.

Rzeźba została umieszczona po zakończeniu budowy kamienicy, co łatwo można zauważyć po prymitywnie ściętym narożniku. Mimo że dzieło to może wydawać się stylistycznie banalne, warto zwrócić uwagę na jego przejrzystą symbolikę. Rycerz stawia stopę na herbowym lwie czeskim, dzierżąc w ręku godło Habsburgów, co miało na celu upamiętnienie zduszenia buntu praskiego przez władzę cesarską po bitwie pod Białą Górą w 1620 roku.

---

Oceń: Kamienica przy ul. Armii Krajowej 1 w Kłodzku

---