Bożena Jadwiga Czerny, urodzona 15 października 1952 roku w Kłodzku, to postać, która z pewnością zasługuje na szczegółowe omówienie. Jest polską astronom zajmującą się pracą badawczą w tym wyjątkowym obszarze nauki.
W swojej karierze naukowej osiągnęła tytuł profesora doktor habilitowanego, co świadczy o jej znaczącym wkładzie w rozwój astronomii w Polsce.
Życiorys
Bożena Czerny ukończyła studia z zakresu fizyki na Uniwersytecie Warszawskim w roku 1974. W 1984 roku uzyskała doktorat z astrofizyki, a pięć lat później obroniła habilitację. Tytuł profesora otrzymała w 1996 roku. Przez długi czas pełniła funkcje asystenta, adiunkta oraz profesora zwyczajnego w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Od 2015 roku jest zatrudniona w Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk.
Jej badania koncentrują się na różnych aspektach struktury i ewolucji jąder aktywnych galaktyk, a także na czarnej dziurze, która znajduje się w centrum Drogi Mlecznej. Praca Bożeny Czerny obejmuje szeroką tematykę, od źródeł rentgenowskich, przez błyski gamma, aż po zagadnienia związane z kosmologią. Kierowała również zespołem, który zajmował się analizą metod wyznaczania mas czarnych dziur.
Bożena Czerny jest współzałożycielką grupy badaczy specjalizujących się w badaniu jąder aktywnych galaktyk oraz członkinią Rady Narodowego Centrum Nauki. W kadencji 2011–2013 pełniła funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.
Nagrody
Bożena Czerny została uhonorowana Nagrodą Europejskiego Towarzystwa Astronomicznego im. Lodewijka Woltjera w 2022 roku. To prestiżowe wyróżnienie przyznano jej za znaczący wkład w zrozumienie fizyki dysków akrecyjnych oraz obszarów, gdzie powstają szerokie linie emisyjne w aktywnych jądrach galaktyk. Ponadto, jej badania dotyczą także ograniczeń własności modelu kosmologicznego oraz tajemnic związanych z ciemną energią.
Przypisy
- European Astronomical Society 2022 Prizes. eas.unige.ch. [dostęp 12.03.2022 r.] (ang.).
- Ludwika Tomala, PAP: Badacze "zważyli" czarną dziurę i odważają się przyznać: coś tu nie gra. naukawpolsce.pap.pl, 11.02.2016 r.
- Prof. dr hab. Bożena Jadwiga Czerny, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 26.11.2011 r.]
- CV Bożeny Czerny
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Elżbieta Lonc | Friedrich Wilhelm Riemer | Andrzej Bator | Tomasz Nowicki | Friedrich Wilhelm Hemprich | David Origanus | Zdzisław Porosiński | Johann Christoph Schambogen | Janusz Laska | Mirosława Czarnecka | Krystyna Oniszczuk-AwiżeńOceń: Bożena Czerny